Zvornik je sinoć, uoči Savindana, bio domaćin prvog predstavljanja knjige „Od sumraka do Vaskrsenja Lovćena“ koju je početkom januara izdala Pravoslavna fondacija iz Beograda.
Gradonačelnik Zvornika Zoran Stevanović naglasio je da je lijepo što se promocija održava uoči Svetog Save, dodavši da smo u specifičnoj situaciji, jer je jedna divna tradicija obilježavanja Svetosavske nedelje duga 28 godina prekinuta zbog pandemije virusa korona.
„Večeras je trebala biti Svetosavska akademija i želeći da održimo tu sponu priredili smo, zajedno sa našim prijateljima iz Pravoslavne fondacije, promociju jedne divne knjige. Naš grad ima lijepu nit koja nas povezuje sa Lovćenom, a to je naša crkva na Đurđevgradu koja je replika lovćenske kapele – rekao je gradonačelnik u obraćanju na sinoćnjem događaju, istovremeno uputivši čestitke učenicima i prosvetnim radnicima povodom školske slave.
O knjizi su govorili predsjednik Upravnog odbora fondacije i priređivač monografije Ranko Gojković, te članovi Upravnog odbora Dragan Elčić i Željko Čurović čiji se tekstovi nalaze u knjizi, kao i Blažo Vujović.
Gojković je istakao da je ideja za rad na knjizi nastala proletos jer su bili svjesni da je pitanje Njegoševe kapele veoma značajno identitetsko pitanje i da je Lovćen bio srpski Olimp.
„Nama se na neki način posrećilo i to nam je posebno drago da je i pred svoje blaženo upokojenje vladika Amfilohije izuzetno aktuelizovao to pitanje i danas vidimo da se u svim medijima, u svim srpskim zemljama dosta govori o tome i čini nam se da je u pravom trenutku knjiga urađena. Ono najvrednije, misleće u srpskom rodu, našlo se u ovoj knjizi. Sada ne želja samo Petra Drugog Petrovića Njegoša, najvećeg srpskog pesničkog genija, možda čak i slovenskog, nego možemo reći i zavetna želja blaženopočivšeg mitropolita jeste da se Njegoševe mošti vrate u svoje prirodno počivalište, u crkvu, on je bio pravoslavni episkop, tamo je njegovo mesto, a nikako u nekakvom masonskom mauzoleju. I to je i poruka sa naslovne strane knjige „Od sumraka do Vaskrsenja Lovćena“.
Gojković je u predgovoru knjige napisao „sve satanske sile su se upregle u borbu protiv Njegoševe kapele kao svojevrsnog krova srpstva. Knjiga predstavlja pokušaj da se iz duhovnog vizira sagleda sve ono što se dešavalo sa prahom najvećeg srpskog pesnika i vladara i vladike crnogorskog. Najveća imena srpske kulture, vladike, vladari, naučnici svih profila, književnici, pesnici, slikari, skulptori, istoričari, pravnici čije biserne redove čitamo na stranacima ove knjige svojim argumentima za odbranu Njegoševe zavetne želje i očuvanje kapele, argumentima koji do neba dosežu, savili bi i najtvrđi čelik ali nisu mogli saviti mrtve duše onih koji su donosili odluke.“
Elčić je istakao da mu je čast što je prvo predstavljanje knjige baš u Zvorniku i da odatle kreću sa narednim promocijama.
„Glavna stvar na koju je cijela ova energija usmjerena jeste da se pokrene ponovo ta priča, da se vrati nešto što je sklonjeno, što je bilo potpuno izgubljeno i da se taj amanet Petra Petrovića Njegoša ispuni, da se kapela ponovo izgradi onako kako je on dao zavet i amanet srpskom rodu u celini. Važno je da se na tome radi i ovo je jedan skroman doprinos u tom pravcu. Knjiga je izašla oko Božića i kako u Srbiji tako u Republici Srpskoj od ovog trenutka ona će imati svoj život u svim gradovima. U okviru tog projekt pripremamo i film.“
Čurović, koji je predsjednik Saveza Srba iz Crne Gore, rekao je da nije znao za repliku Njegoševe kapele u Zvorniku dodavši da ništa nije slučajno, kao što nije slučajno da baš uoči Savindana i baš u Zvorniku prave prvu promociju o lovćenskoj kapeli.
On je, između ostalog istakao, da konačno treba da se okrenemo sebi, kao i da treba organizovati mobu kako bi svako uzeo po jedan kamen od oko 60 posto koliko se još nalazi od stare kapele na Ivanovim koritima, i odneo ga na Lovćen kako bi sazidali kapelu.
„Tako ćemo ispuniti Njegošev amanet i vratiti se sebi.“
Vujović, koji je član „Beogradskog sindikata“, rekao je da i neke stvari u njegovom životu, u životu njegovih drugova i grupe, Pravoslavne fondacije i svih onih litija nisu slučajne, da su se poklopile i povezale ih kao ljude na jednom zajedničkom poduhvatu.
„Čovjek koji je izuzetna veličina i koji nas je okupio u svakom od tih delovanja je blaženopočivši Amfilohije. Suština našeg nacionalnog bića je svetosavlje koje je jedini siguran i ispravan put kojeg treba da se držimo tako da smo mi u tim trenucima koje smo proveli sa mitropolitom na litijama dobili jednu izuzetnu inspiraciju. Narod u litijama izneo je jednu veličanstvenu borbu koja je sada već iza nas i mislim da je to nešto što je istorijsko, ne samo za srpski narod, nego za celi svet, u vreme bunta u nekim revolucijama, u nekim previranjima, litije su nešto nezapamćeno. Ta simbolika naše pesme, nadam se da će se preneti na ovo što mi kao Pravoslavna fondacija pokušavamo da uradimo, a to je da svane zora i na Lovćenu, da se kapela vrati gde joj je mesto i zemni ostaci velikog Njegoša.“
Pravoslavna fondacija nastala je prije nešto više od godinu dana po blagoslovu blaženopočivšeg mitropolita Amfilohija, prije svega sa idejom očuvanja vjerskog i kulturnog identiteta srpskog naroda ma gdje se nalazio.
Izvode iz tekstova na promociji čitao je prof. Zoran Kuljić, a pjesme „Sveta Anastasija srpska“ i „Veseli se srpski rode“ otpjevala je Anđela Kulić, učenica OMŠ „Vojin Komadina“ uz instrumentalnu pratnju profesora gitare Damjana Stanišića. Tokom promocije na velikom platnu prikazan je spot „Beogradskog sindikata“ i pjesma „Sviće zora“.